Мадина Мананбайқызының «Әбдіқадір мешіті: салыну тарихы мен маңызы» атты баяндамасы
2025 жылдың 23 желтоқсанында «Ежелгі Тараз ескерткіштері» мемлекеттік қорық-музейінде Әбдіқадір мешітінің тарихи маңызы мен құрылыс ерекшеліктеріне арналған ғылыми-танымдық баяндама өтті. Іс-шараны музейдің ғылыми қызметкері Мадина Мананбайқызы ұйымдастырып, жүргізді.
Әбдіқадір мешітінің тарихы
Әбдіқадір мешіті — Тараз қаласындағы көне ғибадатханалардың бірі. Мешіт XIX ғасырдың аяғында салынған және бүгінгі күнге дейін сақталған құнды тарихи-мәдени мұра болып табылады. Бұл ескерткіш Орта Азия сәулет өнерінің ерекше үлгісі ретінде танылады.
«Әбдіқадір мешіті — тек діни ғимарат емес, ол біздің халқымыздың рухани мұрасының бір бөлігі. Бұл құрылыс ата-бабаларымыздың шеберлігі мен сенімін көрсетеді.»
Баяндамада мешіттің архитектуралық ерекшеліктері, құрылыс кезеңдері және оның қала тарихындағы орны туралы терең талдау жасалды. Мадина Мананбайқызы архив құжаттары мен тарихи деректерге сүйене отырып, мешіттің бірегей құндылығын дәлелдеді.
Сәулет өнерінің ерекшеліктері
Мешіттің сәулет шешімі Орта Азия дәстүрлі ғимарат өнерінің үздік үлгілерін бойына сіңірген. Құрылыс келесі ерекшеліктерімен ерекшеленеді:
- Дәстүрлі кірпіштен қаланған қабырғалар
- Геометриялық ою-өрнектермен безендірілген мұнара
- Көк түсті майоликамен қапталған күмбез
- Ағаш ою-өрнектері бар есік пен терезе жақтаулары
Қалпына келтіру жұмыстары
Баяндамада сондай-ақ мешітті қалпына келтіру және сақтау бойынша жүргізілген жұмыстар туралы айтылды. Қорық-музей мамандары тарихи нысанның түпнұсқалық бейнесін сақтай отырып, қажетті жөндеу жұмыстарын жүргізуде.
Іс-шараға музей қызметкерлері, тарихшылар, студенттер және қаланың белсенді тұрғындары қатысты. Баяндамадан кейін тыңдаушылар сұрақтар қойып, пікірлерін ортаға салды.
Келесі жоспарда музей ұжымы осы тақырыпта кеңейтілген көрме ұйымдастыруды және Әбдіқадір мешітіне арнап арнайы буклет шығаруды жоспарлап отыр.
